جهان او را به عنوان “دختر بلا” / Disaster Girl می شناسد. او نیم میلیون دلار از عکس خود که تبدیل به یک الگو/ Meme شده است کسب درآمد کرد.
زویی راث/ Zoë Roth ، که اکنون دانشجوی ارشد کالج در کارولینای شمالی است، قصد دارد از درآمد حراج NFT این ماه برای پرداخت وام های دانشجویی و کمک مالی به امور خیریه استفاده کند. نام زویی راث شاید چیزی را به خاطر شما نیاورد اما به احتمال زیاد عکس او را دیده اید.
صبح شنبه ای در سال ۲۰۰۵ ، زمانی که زویی ۴ ساله بود با خانواده اش برای دیدن خانه ای که در همسایگی آنها در محله Mebane N.C در آتش می سوخت، بیرون رفته بودند. همسایه ها جمع شدند و آتش نشانان به بچه ها اجازه می دادند تا شلنگ را به نوبت نگه دارند.
در حالیکه آتش پشت سر او زبانه می کشید، او با موهایی با فرق کج و آشفته و نگاهی زیرکانه در چشمانش، لبخند شیطنت آمیزی زد و «دختر بلا» زاده شد. چند سال بعد پدر زویی این عکس را در یک مسابقه عکس شرکت داد و برنده شد و عکس به یک الگو و پدیده اینترنتی تبدیل شد و کاربران با ویرایش عکس زویی از آن برای شوخی با حوادث مختلف تاریخی استفاده می کردند، مثلا در عکسی که کشتی تایتانیک در حال غرق شدن است تصویر او را می بینیم که خندهی شیطنت آمیزی بر چهره دارد. حالا بعد از یک دهه که عکس او بارها مورد استفاده قرار گرفته است، زویی راث نسخه اصلی عکس خود را به عنوان یک توکن غیرقابل معاوضه(رمزنشان بی همتا)/ NFT به قیمت نیم میلیون دلار فروخته است.
این عکس به قیمت ۱۸۰ اتر/ Ether (نوعی ارز رمزنگاری شده) در حراج NFT در ۱۷ آوریل به کاربری که با عنوان @FMusic3 شناخته می شود، فروخته شد. NFT مالکیت معنوی عکس را همچنان به خانواده راث میدهد و ۱۰ درصد از سود فروش آینده آن نیز، به آنها میرسد.
در یک مصاحبه ، زویی گفته که فروش این عکس برای او راهی است که بتواند شرایطی را کنترل کند که از زمان تحصیل در مدرسه ابتدایی در آنها احساس ناتوانی میکرده است.
زویی قبل از فروش عکس با کایل کراون/ Kyle Craven مالک میم Bad Luck Brian و لنی گرینر/ Laney Griner صاحب میم Success Kid مشورت کرد.
آقای کراون به او گفته بود که: “این تنها کاری است که میمها می توانند برای به دست گرفتن کنترل انجام دهند.”
عکس دختر بلا به طور گسترده ای همه جا پخش شد. یک بار، گروهی از لهستان اجازه گرفتند تا از این تصویر برای مطالب آموزشی درباره ی یک زبان بومی در حال فراموشی استفاده کنند. شخصی هم در پرتغال عکسهایی از نقاشی های دیواری همراه با عکس زویی راث گرفته بود که برای او ارسال کرد.
زویی می گوید: ” شما این عکس را متناسب با شرایط تان هر طور که فکر می کنید استفاده می کنید. من از دیدن این عکس ها لذت می برم؛ هیچ کدام را من نساخته ام اما دوست دارم می بینم مردم چقدر خلاق هستند. ”
در طی این سال ها ، او صدها تکرار از عکس خود را دیده است. او می گوید که “یکی از این عکس ها که در تابستان گذشته در جریان اعتراضات عدالت نژادی گرفته شده بود، از عکس های مورد علاقه ی من است.”
پدر زویی عکاس این عکس می گوید: ” گاهی چیزهایی خارج از کنترل شماست و نمی توانید کاری انجام دهید. باور این مساله باعث می شود شما راهی پیدا کنید تا با هر نوع اتفاق افتضاح و وحشتناک جدیدی که می بینید ارتباط برقرار کنید، این باعث شده است که من به بسیاری از این اتفاقات بخندم.”
زویی حالا ۲۱ ساله و دانشجوی ارشد دانشگاه کارولینای شمالی در چپل هیل است. او در رشته صلح ، جنگ و دفاع تحصیل می کند. زویی راث می گوید: “دختر بلا” آن طور که باید هنوز شناخته شده نیست” اما بیشتر دوستان و آشنایانش از شهرت میم/ Meme او اطلاع دارند.
زویی راث می گوید:”آدمهایی که بواسطه این میمها وایرال می شوند یک مساله است، اما شیوه ای که اینترنت در دوام این میم ها و گسترش آنها دارد یک چیز دیگر است و این من را شیفته آن می کند. و من قدردان کل این تجربه هستم.”
*پی نوشت:
۱- NFT، نوعی دارایی دیجیتال منحصربهفرد است. برخلاف بیت کوین، اتریوم و ارزهای دیجیتال دیگر که مثلی هستند و واحدهای تعویضپذیر دارند، هر واحد NFT دارای ویژگیهای خاصی است که آن را از واحدهای دیگر متمایز میکند.
برای هنرمندانی که در عرصه دیجیتال فعالیت میکنند، محافظت از کپی رایت یا همان حق نشر همیشه یک چالش اساسی بوده است و امروزه سرقت آثار هنری در دنیای دیجیتال به راحتیِ آب خوردن است. در طرف دیگر، با استفاده از نوآوری NFT یک نفر میتواند یک اثر هنری را خریداری کرده و در یک فضای دیجیتال به رخ دیگران بکشد. با استفاده از بلاک چین، مالکیت فرد (کلید خصوصی) بر اثر هنری اثبات میشود. با حذفشدن واسطهها هنرمندان هم میتوانند سود بیشتری کسب کنند.
۲- میم ها/meme ایده ها و مفاهیمی هستند، که با به اشتراک گذاری به صورت آنلاین و از شخصی به شخص دیگر گسترش پیدا می کنند. میم ها می توانند تصویر، ویدئو، و حتی کلمات و عبارات باشند. آنها در تمامی فضای مجازی مورد استفاده قرار میگیرند و به صورت ویروسی گسترش پیدا می کنند.چون میم ها خیلی سریع و گسترده پخش می شوند اغلب آنها به سمبل های فرهنگی تبدیل می شوند.
ترجمه و تنظیم: اعظم حشمتی