نمایشگاه عکس و پرفورمنس «مواجهه»، شامگاه ششم آذرماه با حضور جمعی از هنرمندان و کارشناسان تئاتر و هنرهای تجسمی در تالار امیرخانی خانه هنرمندان ایران نقد و بررسی شد.
به گزارش خبرنگار بخش هنرهای تجسمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در ابتدای این جلسه سارا ساسانی یکی از عکاسان این نمایشگاه درباره ایده‌های شکل‌گیری این نمایشگاه و پرفورمنس توضیح داد: طرح «مواجهه» را دی ماه سال ۹۰ با همراهی چهار عکاس دیگر به بنیاد رودکی ارائه کردیم و این طرح قرار بود در حد یک نمایشگاه محیطی در پارکینگ تالار وحدت اجرا شود که هیچ گاه این اتفاق رخ نداد.
او ادامه داد: پس از آن طرح را به تئاتر شهر ارائه کردیم و قرار بود اردیبهشت ماه امسال طرح اجرایی شود که بازهم این اتفاق روی نداد و در نهایت شهریور ماه طرح را به گالری بهار خانه هنرمندان دادیم که با استقبال روبه رو شد.
ساسانی با اشاره به اینکه کل اجرای طرح در دست سعید هاشم‌زاده بود، اظهار کرد: پس از دو ماه کار کارگاهی سرانجام این ایده اجرایی شد و هدف آن نزدیک کردن هنرهای تجسمی و نمایش به یکدیگر بود.
در ادامه برنامه، محمودرضا رحیمی – کارگردان تئاتر – در پاسخ به سؤال محمود نورایی که اجرای این نشست را برعهده داشت، درباره این پرفورمنس گفت: گاه در زمینه مطالعات رشته‌های هنری سخت می‌گیریم اما باید بپذیریم که چاره‌ای جز رفتن به سمت هنرهای بین رشته‌ای نداریم.
سرپرست گروه تئاتر نیوشا با بیان اینکه در حال حاضر فاصله و جدایی میان رشته‌های هنری در حال بیشتر شدن است، ادامه داد: در حالی که ۱۱۵ مرکز وانستیتو در جهان داریم که کارشان مطالعات پرفورمنس است ،در ایران جایی برای این مطالعات نداریم.
او همچنین با بیان اینکه در سال‌های اخیر به مساله پرفورمنس آرت توجه بیشتری شده، از خانه هنرمندان به عنوان مجموعه‌ای که اهالی این هنر را گردهم آورده تقدیر کرد.
رحیمی عکاسی را هنر ساکت و گران بهایی دانست و عکاسان را کسانی معرفی کرد که با عکس‌هایشان مخاطبان را شگفت‌زده می‌کنند.
این هنرمند تئاتر همچنین ابراز امیدواری کرد تا تعصب نسبت به تداخل هنرها به مرور از بین برود.
در ادامه این نشست، علی اتحاد – نقاش معاصر – سوالی مبنی بر اینکه ما چقدر می‌توانیم هنرها را از هم تفکیک کنیم و دلیل نام‌گذاری پوستر و بروشورهایی به این عنوان چیست را مطرح کرد که یکی از هنرمندان حاضر در پاسخ به سؤال او گفت: از نظر واژه پردازی دچار تردید نشده‌ایم و دلیل آنکه کلمه «آرت» را نیاوریم این بود که عنوان نمایشگاه به صورت کلی و عمومی همه چیز را شامل می‌شود.
اتحاد سپس با بیان اینکه این اجرا بیشتر تئاتری و در شکل آوانگار بود، اظهار کرد: چیزی که در تاریخ پرفورمنس آرت با آن مواجهه هستیم مساله به آزمون گذاشتن مجری و یا مخاطب است که معمولا نمی‌دانیم نتیجه اجرا چیست.
محمود نورایی نیز در همین رابطه بیان کرد: البته به خاطر منابع مطالعاتی اندکی که داریم گاهی این اشتباهات پیش می‌آید.
محمدرضا رحیمی نیز با اشاره به اینکه پرفورمنس نیت‌مند نیست،گفت: باید عناصری را که در اثر موجود هست را از دل تماشاگر بیرون بکشیم و او را هیجان‌زده کنیم.
او ادامه داد: یادمان باشد که ما نمی‌توانیم عنصر شگفت‌انگیز بودن را از پرفورمنس آرت بگیریم و می‌توانیم تماشاگر را به شرکت کننده تبدیل کنیم.
رحیمی همچنین تاکید کرد: پرفورمنسی که اجرا شد به عنوان گام نخست حرکت خوبی بود.
علی اتحاد نیز با یادآوری یکی از اجراهای دهه ۸۰ در تالار سنگلج گفت: در آن اجرا ما زندگی اعضای یک خانواده از آغاز تا پایان را می‌دیدیم که در نهایت هنگام مرگ پارچه‌ای سفید بر روی آنها می‌انداختند و در پایان اجرا هم با یک صدای مهیب پارچه‌ای بزرگ بر روی کل جمعیت حاضر در سالن انداخته می‌شد تا همگان در این اجرا سهیم باشند.
این هنرمند معاصر با بیان اینکه قطعه «آنژیوگرافی مکبث» جذاب بود، گفت: متاسفانه پایان آن را می‌شد حدس زد.
این هنرمند همچنین عنوان کرد: در یکی از اجراها شگفتی از من به عنوان مخاطب گرفته شد چون شخصی که از اعضای اجرا در میان جمع حضور داشت ،کاملا مشخص بود.
محمدرضا رحیمی هم با بیان اینکه متاسفانه تماشاگران ما دارای پیش‌زمینه هستند، گفت: کم کم مقوله پرفورمنس در حال جدی‌تر شدن است.
او همچنین به قطعه «تی وی» اشاره کرد و گفت: در آن اجرا ما با یک مساله یک سویه مواجهه هستیم و تلویزیون به عنوان یک «جنرال اکت»(general act) مطرح است که ما هرکاری می‌کنیم آن با ما کاری ندارد.
این هنرمند بیان کرد: ما شاهد یک عدم زبدگی در اجراگران بودیم و صرفا برتن کردن لباس ما را جذب می‌کند و باید گفت که پرفورمنس‌های خارج از ایران خیلی گسترده‌تر از ایران است.
در ادامه این جلسه با اضافه شدن امیر شباویز، مباحثی درباره بخش عکاسی این نمایشگاه مطرح شد.
او با بیان اینکه سال‌هاست ارتباطش را با نمایش و تئاتر قطع شده کرده، گفت: وقتی از پرفورمنس بیرون آمدم گفتم اینها فقط عکس هستند.
این هنرمند ادامه داد: آیا عنوان «مواجهه» فقط یک کلمه است و آیا نمی‌تواند قفلی باشد که آن را برای ورود به یک دنیای جدید باز کنیم؟
او با بیان این نکته که طراح قصد دارد ما را به سمتی که می‌خواهد هدایت کند ،گفت: می‌خواهم ببینم آیا این مواجهه قرار است با چیزی برخورد داشته باشد و آیا می‌توان بدون عکس همان دریافت را از ایده داشت؟
این عکاس افزود: ما تمام عکس‌هایی را که روی دیوار می‌بینیم اجرای آن را نیز می‌بینیم و من از لحاظ حسی کار را دوست داشتم و اجرای قابل قبولی را شاهد بودیم و پیوند اجرا با موضوع عکس‌ها قابل قبول بود.
محمود ضیایی - پژوهشگر و کارشناس هنری – نیز در بخش دیگری از این جلسه اظهار کرد:احساس کردم در این پرفورمنس استفاده از مخاطب به شکل ابزاری صورت گرفته است.
او با بیان اینکه در اجرای پرفورمنس متن ناپدید و تبدیل به یک سری نشانه‌های تصویری می‌شود، بر نقش اساسی بدن در پرفورمنس تاکید کرد.
ضیایی افزود: در این پرفورمنس اجراگرها حرفه‌ای بودند در صورتی که در پرفورمنس اجراگر آماتور است.
او همچنین یکی دیگر از ویژگی‌های پرفورمنس را غیر قابل کنترل بودن آن دانست و تاکید کرد: این کار خوب و مبارک بود و دیدیم که تئاتر می‌تواند در کنار هنرهای تجسمی هم چون عکاسی قرار گیرد.
ضیایی عکس را مدرکی از یک حادثه اجرایی دانست که خودش دارای استقبال نیست و با بیان اینکه مردم ایران درون گرا هستند، گفت: به این خاطر باید معنا دار بودن در یک اجرا مورد توجه قرار گیرد.
او همچنین این پرفورمنس را یک تجربه ارزنده دانست و تاکید کرد: البته هرگام اولی کامل نیست و مطمئن باشیم هرچه بیشتر خطا کنیم بیشتر یاد می‌گیریم.
محمود رضا رحیمی نیز با انتقاد از به کاربردن بداهه در برخی از اجراها گفت: بداهه آخرین کاری است که یک هنرمند حرفه‌ای آن را به کار می‌برد و در آن مهارت شرط اول است.
او با اشاره براینکه نتیجه این پرفورمنس را باید برعهده تماشاگر گذاشت، برخوب بودن این اقدام تاکید کرد.
در لحظات پایانی این جلسه نیز مهدی مشهور – کارگردان و پژوهشگر تئاتر – با اضافه شدن به جمع به بیان نکاتی درباره این نمایشگاه عکس و پرفورمنس پرداخت.
مشهور با اشاره به اینکه در هر جای این اجرا نکات جدیدی را بدست آورده، گفت: اپیزود اول فوق العاده جذاب بود و با اندیشه مخاطب بازی و او را درگیر می‌کرد.
او همچنین اپیزود دوم را ایده آل و خوب ارزیابی کرد و توضیح داد: در تعزیه و در بخش مترو در اجرای پرفورمنس قصد روایت چیزی را نداشت.
این هنرمند اجرا را در کل موفق عنوان کرد و آن را تجربه خوبی از پرفورمنس دانست .
به گزارش ایسنا، نمایشگاه عکس و پرفورمنس «مواجهه» از ۱۵ تا ۳۰آبان ماه در نگارخانه بهار خانه هنرمندان برگزار شد.
انتهای پیام
