هنرمندان به اتفاق نظر، بهمن جلالی را علاوه بر حوزه عکاسی، معلم بزرگی برای جامعه هنری می‌دانند، عکاسی پرتلاش، معلمی دلسوز و منتقدی سرسخت که جامعه هنری کمتر به خود دیده است.
● گزارش تصویری مرتبط
——————————-
به گزارش خبرنگار هنرهای تجسمی فارس، آخرین جمعه دی‌ماه ۱۳۸۸، آخرین روز حیات عکاسی بود که تاریخ عکاسی ایران مدیون تلاش‌های او در ثبت و ضبط تصاویر منحصر به فرد دوره‌های مختلف عکاسی ایران است.
تلاش‌های او درعرصه عکاسی ایران، هنرمندان شاخه‌های مختلف تجسمی را به تحسین واداشته بود، به گونه‌ای که در مراسم تشییع پیکرش علاوه بر خانواده، شاگردانش و عکاسان مختلف، سینماگران،اهالی تئاتر، نقاشان، طراحان گرافیک و اهالی رسانه نیز به پاس یک عمر فعالیت صادقانه‌اش برای تجلیل از مقام او در خانه هنرمندان ایران گردهم آمده بودند.
بهمن جلالی متولد ۱۳۲۳ در تهران و دانش‌آموخته اقتصاد از دانشگاه شهید بهشتی بود اما در عرصه عکاسی ایران فعالیت کرد و به شهرت رسید.
جلالی در دوران انقلاب، به ثبت تصاویر جاودانه‌ای از انقلاب اسلامی ایران پرداخت و پس از آن در دوران دفاع مقدس نیز عکس‌های بی‌نظیری از این روزها ثبت کرد.
“روزهای خون، روزهای آتش “، “خرمشهر “، کتاب “عکاسی سیاه و سفید “، “گنج پیدا ” از جمله کتاب‌هایی است که جلالی منتشر کرده است.
بهمن جلالی که گردآوری و اصلاح نگاتیوهای شیشه‌ای گنجینه کاخ گلستان را برعهده داشت ، با نگاهی متفاوت این عکس‌های قاجاری را تغییر داده و در نمایشگاه‌هایی در خارج و داخل کشور به نمایش درآورد.
برگزاری بیش از ۵۰ نمایشگاه عکس در ایران، فرانسه، آلمان، مجارستان، چکسلواکی سابق، فنلاند، اسپانیا و …، تدریس و تحقیق در دانشگاه‌های تهران ، هنر و دانشگاه آزاد و مرکز تحقیقات و مطالعات ارشاد، همکاری با پروژه چاپ کتاب عکسی درباره ایران که در آلمان به چاپ رسیده ، تحت عنوان “ایران “، تأسیس عکسخانه ایران، سردبیر فصلنامه “عکسنامه ” از دیگر فعالیت‌های این استاد عکاسی است.
بهمن جلالی امروز برای آخرین بار در قاب تصویر عکاسانی نشست که سال‌ها قبل خود تربیت کرده بود و به این ترتیب آخرین تصاویرش را به آن‌ها هدیه کرد.
با تعدادی از هنرمندان و علاقه‌مندان به این معلم بزرگ عکاسی ایران گفت وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌آید:
* ایمانی: برگ‌های زرین تاریخ دفاع مقدس در تصاویر “بهمن‌جلالی ” ثبت شد
محمدحسین ایمانی معاون هنری وزارت ارشاد با اعلام آمادگی موزه هنرهای معاصر تهران برای نگهداری از آرشیو غنی این عکاس با سابقه گفت: برگ‌های زرینی از تاریخ دفاع مقدس ما در عکس‌های بهمن جلالی ثبت و ضبط شده است.
محمدحسین ایمانی‌خوشخو معاون هنری وزارت ارشاد که در مراسم تشییع پیکر “بهمن جلالی “پیشکسوت عکاسی ایران حضور داشت، درباره جلالی گفت: بهمن جلالی همیشه با حضورش در صحنه‌های حساس کشور، به نحوی همپای مردم بود. در روزهای پرمخاطره انقلاب با دوربین خود به ثبت تصاویری پرداخت که امروز برگ‌های مستند تاریخ انقلاب است و در دوران دفاع مقدس نیز بدون آن که تکلیفی بر دوش داشته باشد، از سر ذوق و سوز دل همراهی با مردم به میدان جنگ رفت و جلوه‌های بدیع از مقاومت مردم را به تصویر کشید.
وی افزود: در دوران هشت سال دفاع مقدس،برگ‌های زرینی از تاریخ آن به عکس‌های بهمن جلالی اختصاص دارد و این راهی است برای همه هنرمندان که در کنار مردم باشند و دغدغه مردم دغدغه آن‌ها باشد.
ایمانی، جلالی را الگویی برای همه هنرمندان کشورمان دانست و گفت: اگر چه بهمن جلالی به شکل فیزیکی دیگر در میان ما نیست اما راهش را شاگردان و دانشجویان او ادامه خواهند داد و روح بلند این هنرمند فرزانه همیشه همراه فرهنگ و هنر ایران زمین خواهد ماند.
محمدحسین ایمانی خوشخو همچنین از آمادگی موزه هنرهای معاصر تهران برای نگهداری آرشیو غنی این عکاس پیشکسوت خبر داد و گفت: موزه هنرهای معاصر تهران به عنوان یکی از مهمترین مکان‌های معتبر بین‌المللی این آمادگی را دارد تا با همکاری با خانواده استاد جلالی، آثار و نگاتیوهای ایشان را در شرایط خوب نگهداری کند.
* اسکندری: هنرمندان به تشییع پاره‌ای از وجود خودشان آمدند
ایرج اسکندری هنرمند نقاش معتقد است هنرمندانی که به مراسم تشییع هنرمند دیگری می‌روند، در واقع به تشییع بخشی از وجود خود آمده‌‌اند.
وی درباره بهمن جلالی چنین گفت: جلالی تنها عکاس نبود، بلکه هنرمندی از جامعه هنرمندان بود و زمانی که هنرمندی از دنیا می‌رود، همه هنرمندان دیگر در واقع به تشییع پیکر خودشان می‌آیند.
وی تأکید کرد: او پاره‌ای از پیکر جامعه هنری ایران است که ما موظفیم همان طور که از هنرمندان تجلیل می‌کنیم، جلالی را به عنوان پاره‌ای از پیکر خودمان تشییع کنیم.
اسکندری با اشاره به عکس‌های جاودانه جلالی از دوران انقلاب گفت: جلالی با عکس‌هایی که از دوران انقلاب، دوران جنگ و رخدادهای اجتماعی ایران دارد، یکی از متعهدترین عکاسانی است که جامعه امروز ما به خود دیده است.
وی با اشاره به حضور هنرمندانی از اقشار مختلف هنری گفت: حضور این هنرمندان مختلف نشان می‌دهد که جلالی وظیفه‌اش را در عرصه هنری کشور انجام داده است.
* کریمی صارمی: جلالی در پیشبرد عکاسی نوین ایران نقش اساسی داشت
علیرضا کریمی صارمی معتقد است که بهمن جلالی در عکاسی آکادمیک و پیشبرد عکاسی نوین ایران نقشی اساسی داشت.
علیرضا کریمی صارمی از عکاسان باسابقه کشورمان درباره جایگاه بهمن جلالی گفت: جلالی جایگاه استادی و معلمی در جامعه عکاسی ایران داشت و جزء معدود عکاسانی بود که پس از انقلاب کار حرفهای خود را در عکاسی شروع کرد و در سیستم آکادمیک عکاسی ایران و پیشبرد عکاسی نوین ایران نقش اساسی ایفاء کرد.
صارمی گفت: بسیاری از عکاسان برجسته امروز ایران شاگردان قدیمی جلالی بودند. جلالی ایده‌های متفاوت و حرفهای تازه‌ای برای جامعه عکاسی داشت.
وی افزود: بهمن جلالی به جوانان علاقه‌مند عکاسی در شهرستان‌ها بسیار علاقه داشت و بارها در کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی عکاسی در شهرستان‌ها حضور یافت اما اکنون دیگر بهمن جلالی را نداریم.
صارمی ادامه داد: جلالی یکی از عکاسان مستند- اجتماعی ایران بود که در جوانان علاقه به عکاسی را ایجاد می‌کرد و همان‌طور که از سخنرانی‌های او به یاد داریم، همیشه انگیزه و روحیه‌ای قوی به آن‌ها می‌داد.
این عکاس پیشکسوت درباره آرشیو عکس او هم توضیح داد: نگهداری از آرشیو غنی بهمن جلالی بستگی به نظر خانواده وی دارد اما انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس از آرشیو جنگ و دفاع مقدس بهمن جلالی استفاده خواهد کرد، همان‌طور که تاکنون استفاده کرده است.
* قاسمی: تاکنون “مروری بر آثار جلالی ” در ایران برپا نشده است
مهدی قاسمی عکاس جوان خبری گفت: تاکنون حتی یک بار هم در ایران نمایشگاه مروری بر آثار جلالی برپا نشد و این درحالی است که در بارسلون اسپانیا دوبار این نمایشگاه برپا شد و کتاب آثارش به چاپ رسید.
مهدی قاسمی یکی از عکاسان جوان خبری درباره بهمن جلالی گفت:حضور طیف‌های مختلف هنرمندان در مراسم تشییع پیکر بهمن جلالی به دلیل فراگیر بودن ذهن اوست. جلالی همه جور سلیقه‌ای در ذهنش جا داشت و عکاسی را به صورت حرفهای در شاخه‌های مختلف آن دنبال می‌کرد.
قاسمی، جلالی را یک معلم بزرگ برای جامعه عکاسی ایران خواند و گفت: او علاوه بر کار حرفهای که تا آخرین روزهای زندگی‌اش مشغول آن بود، معلم خوبی در همه شاخه‌های مختلف عکاسی ایران بود. او عکاسی خبری را ۳۰ سال پیش تجربه کرد و در زمینه طبیعت، معماری و عکاسی خلاقه بسیار کار کرده بود.
قاسمی تصریح کرد: شاخه به شاخه شدن در بخش‌های مختلف عکاسی تأثیری در نوع نگاه او نسبت به دیگر شاخه‌های عکاسی نداشت، یعنی همان طور که در زمینه عکاسی هنری کار می‌کرد، در زمینه عکاسی مستند اجتماعی هم تدریس می‌کرد و این به دلیل شناخت خوب او از عکاسی و به روز بودن اطلاعاتش در این موضوعات بود.
وی افزود: جلالی عکاسی بود که مهمترین گالری‌های دنیا برایش نمایشگاه انفرادی برگزار کردند و جوایز مختلفی را از جشنواره‌های مختلف به خود اختصاص داد و آثارش در اکسپوهای مختلف خیلی خوب فروخته می‌شد.
این عکاس خبری جوان در ادامه تصریح کرد: جلالی نگاهی درستی در همه شاخه‌های مختلف عکاسی داشت و با حضور و فعالیتش در هر شاخه‌ای از عکاسی به رشد و پیشرفت روزافزون آن شاخه کمک به سزایی می‌کرد.
قاسمی حضور طیف‌های مختلف هنرمندان را در مراسم تشییع پیکر او نشانه شاخت خوب او از هنرهای تصویری و تجسمی دانست وگفت: از مسئولین جای گله دارد که چرا نمایشگاه عکس‌های او در بارسلون اسپانیا برپا می‌شود و کتاب آثارش را چاپ می‌کنند اما در ایران حتی یک بار هم نمایشگاه مروری بر آثار بهمن جلالی برپا نشده است.
وی در پایان گفت: ای کاش به جای نمایشگاه عکس‌های تجربی هدیه تهرانی، خانه هنرمندان ایران نمایشگاهی از آثار منحصر به فرد این پیشکسوت دنیای عکاسی ایران برپا می‌کرد.
* بهرام دبیری: جلالی معلم بزرگ عکاسی ایران بود
بهرام دبیری گفت: بهمن جلالی معلم بزرگ عکاسی ایران بود که مهمترین ویژگی او برخلاف بسیاری که عکس می‌گیرند و عکاس نیستند، عکاس بودنش بود.
بهرام دبیری هنرمند نقاش که در مراسم تشییع پیکر بهمن جلالی حضور داشت، درباره این هنرمند گفت: جلالی معلم بزرگ عکاسی ایران بود و مهمترین ویژگی او عکاس بودن او بود برخلاف خیلی‌های دیگر که عکاسی می‌کنند اما عکاس نیستند.
دبیری با تأکید بر این که هر هنرمند خوبی پیشرو است، گفت: جلالی علاوه بر آرشیو غنی عکس‌های دوران قاجار، گنج بزرگی از عکس‌های مناظر و آثار تاریخی ایران را نیز در اختیار دارد و برای دانستن و تحقق آرزوی او در این زمینه، فکر می‌کنم دیگر دیر شده است.
دبیری گفت: از مرگ نابهنگام جلالی و بسیاری دیگر از دوستانم که در این یکی دو سال اخیر از دنیا رفتند بسیار متأسفم.
* اسداللهی: بهمن جلالی همواره هنرمندی پیشرو و به روز بود
مصطفی اسدللهی طراح گرافیک، فقدان بهمن جلالی را ضایعه‌ای برای جامعه تجسمی ایران دانست وگفت: جلالی به عنوان هنرمندی پیشرو و به روز مطرح بود.
مصطفی اسدللهی از هنرمندان طراح گرافیک کشورمان درباره جلالی گفت: وجه اشتراک میان عکاسی و طراحی گرافیک بسیار زیاد است. به خصوص کسی مثل بهمن جلالی که از دست دادنش ضایعه بزرگی برای جامعه هنرهای تجسمی ایران است.
اسدللهی عکاسی و طراحی گرافیک را دو روی یک سکه هستند و به همین دلیل در دانشگاه‌ها هم این دو رشته در یک گروه آموزشی قرار دارند.
وی افزود: جلالی سمت استادی داشت بر همه هنرمندان جامعه تجسمی ایران و من ایشان را از دوران خیلی قدیم در مجله تماشا می‌شناسم که از همان زمان به عنوان هنرمندی پیشرو مطرح بودند.
این طراح گرافیک جایگاه بهمن جلالی را در عرصه عکاسی ایران به خصوص رشته مستنداجتماعی بسیار ویژه و متفاوت دانست وگفت: کار بهمن جلالی و دید خاص او بسیار متفاوت با دیگران بود. او بسیار نکته بین بود و از این جهت عکاس بسیار کم‌نظیری بود.
اسداللهی درگذشت این عکاس پیشکسوت را به جامعه هنری ایران تسلیت گفت.
