کار فرهنگی در روستاها، از حرف تا عمل/ سهم مجهول روستاییان از برنامه ها

به گزارش خبرنگار مهر در خرم آباد، در حال حاضر بیش از ۳۲ درصد جمعیت کشور را روستاییان تشکیل می دهند اما گسترده فعالیتها و برنامه های فرهنگی و هنری هنوز آنچنان که باید و شاید به روستاها نرسیده است.

در حالیکه انواع جشنواره ها و همایشهای فرهنگی و هنری سالانه در شهرها برگزار می شود اما سهم روستاییان از این جشنواره ها و برنامه های فرهنگی به تناسب جمعیت این قشر در کشور محقق نشده است.

سئوالی که شاید در اذهان بسیاری از کودکان، نوجوانان، جوانان و حتی بزرگسالان در روستاها همواره وجود دارد این است که سهم روستانشینان از برنامه های فرهنگی چه میزان است و آیا این مطالبه به حق تحقق یافته است؟

امروزه بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که برای حل معضلات اجتماعی باید به راه حلهای فرهنگی روی آورد و با فرهنگ سازی ذهنیت عمومی جامعه را به سمت و سویی سوق داد که تخلف از قانون و یا هر مشکل اجتماعی دیگری تبدیل به یک ناهنجاری نشود و افراد جامعه با اختیار و نه به خاطر اجبارهای قانونی از انجام آن بپرهیزند.

هر چند که برخی آسیبهای اجتماعی در روستاها نسبت به شهرها در حداقل ممکن قرار دارد اما گستره روستانشینان را نمی توان بی نصیب از برنامه های ترویج فرهنگ عمومی پنداشت چرا که توسعه فرهنگی در هر جامعه ای منوط به یک توسعه همگن هم در مناطق شهری و هم روستایی است هر چند که ممکن است نوع و ابعاد فعالیتهای فرهنگی در هر کدام از جوامع شهری و روستایی متفاوت باشد.

از سوی دیگر در مقوله "جنگ نرم" و "تهاجم فرهنگی" تنها جامعه هدف این شبیخون شهرنشینان نیستند که در گام اول متولیان حوزه فرهنگ کشور باید بر این نکته واقف شوند تا بتوان در گامهای بعدی ضمن آسیب شناسی در این حوزه برنامه هایی درخور در روستاها به مرحله اجرا درآورد.

عکس تزئینی است

آنچه جای یادآوری دارد این است که در آستانه سی و یکمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی یکی از نکاتی که همواره از سوی مسئولان ارشد مورد تاکید قرار گرفته ماهیت فرهنگی انقلاب اسلامی و تلاش برای معرفی این بعد از انقلاب شکوهمند ایران اسلامی به جهانیان است.

با این اوصاف تردیدی باقی نمی ماند که کارکرد برنامه های فرهنگی چه در زمینه برنامه های جشنواره ای و همایشی و چه در حوزه فرهنگ عمومی نباید در محدوده شهری متوقف شود و باید حوزه تاثیرگذاری این برنامه ها تا عمق روستاها نیز کشیده شود چه بسا این موضوع بتواند سهم تاثیرگذاری در زمینه کاهش مهاجرت روستائیان به شهرها ایفا کند.

به هر حال جلسه مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان مجالی برای طرح سئوالاتی در زمینه برنامه های فرهنگی حوزه وزارت ارشاد در روستاهای لرستان بود.

سیدعارف علوی یکی از مدیرانی است که پس از انتصاب در سمت مدیرکلی اداره کل ارشاد استان لرستان یکی از برنامه های در دستور کار خود را توجه به برنامه های فرهنگی در روستاها اعلام کرد تا امیدواری در این زمینه شکل بگیرد.

حال پس از گذشت بیش از یک سال و نیم از انتصاب این مدیرکل جوان یکی از سئوالاتی که خبرنگار مهر از وی پرسید پیرامون وعده اش برای اجرای برنامه های فرهنگی در روستاها بود تا سید عارف علوی با تایید عقب ماندگی ها در این حوزه پاسخگوی مباحث مطرح در این زمینه باشد.

کمتر اتفاق افتاده است از وظایفی که داریم و انجام نمی دهیم از ما سئوال شود!

مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان در آغاز سخنان خود اینگونه بحث را آغاز کرد: کمتر شده است که در مورد وظایفی که داریم و انجام نمی دهیم ما را مورد سئوال قرار دهند!

سید عارف علوی با اشاره به وضعیت برنامه های فرهنگی در روستاها، گفت: متاسفانه ما در روستاها "هیچ" برنامه فرهنگی نداریم!

وی با تاکید بر اینکه هیچ کسی هم تاکنون در این زمینه از ما سئوال نکرده است و کسی با ما کاری ندارد، بیان داشت: در این مدت زمانی که من در اداره ارشاد بوده ام حتی یک گزارش هم در این مورد که حاوی مطالبات روستاییان باشد از سوی رسانه ها انتشار داده نشده است.

مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان با تاکید بر اینکه در وزارت ارشاد نیز برنامه ای برای کار در روستاها وجود ندارد، عنوان کرد: متاسفانه در بخش فرهنگ و هنر جمعیت گسترده روستاییان دیده نشده اند.

علوی با تاکید بر ضرورت بازخوانی اهداف اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ما تاکنون در این زمینه رایزنی هایی با معاونان وزیر ارشاد انجام داده ایم که خوشبختانه به نتایجی نیز خواهد رسید.

مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان با تاکید بر اینکه وزارت ارشاد به دنبال رفع این کاستی ها است، گفت: خوشبختانه یکی از برنامه های وزیر کنونی ارشاد نیز توسعه برنامه های فرهنگی در روستاهاست.

عکس تزئینی است

علوی با تشریح رایزنی های انجام شده در وزارتخانه، بیان داشت: یکی از مواردی که مطرح شده است این بود که از این پس حدود ۳۰ درصد بودجه های فرهنگ و ارشاد در راستای کار مستقیم فرهنگی در روستاها هزینه شود.

وی تصریح کرد: البته ما متوقف نشده ایم تا برنامه ها از سوی وزارتخانه به ما ابلاغ شود بلکه در برنامه های دهه فجر کار فرهنگی در روستاها به عنوان یک برنامه ویژه دیده شده است.

مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان از راه اندازی برنامه ای با عنوان "کاروان فجر" در روستاها طی دهه فجر خبر داد و گفت: در این برنامه دایر کردن نمایشگاه های عکس، ایستگاه های نقاشی، اجرای تئاتر و نمایش، توزیع کتاب و … پیش بینی شده است.

علوی خاطرنشان کرد: از ۱۹۰ برنامه فرهنگی پیش بینی شده برای دهه فجر در استان لرستان ۹۰ برنامه در روستاها برگزار خواهد شد.

وی همچنین از برنامه ریزی برای انعقاد قراردادی با بسیج دانشجویی خبر داد و گفت: قرار شده است که در قالب تفاهمنامه ای اداره کل ارشاد با همکاری بسیج دانشجویی در قالب اردوهای جهادی با رویکرد فرهنگی اقدام کند.

مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان با تاکید بر اینکه در صورت تحقق این امر لرستان اولین استان در این زمینه خواهد بود، بیان داشت: در قالب این اردوهای جهادی فرهنگی در طول سال به هر روستا حداقل یک بار مراجعه فرهنگی خواهیم داشت.

مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان در پاسخ به این سئوال خبرنگار مهر که "آیا کار فرهنگی در روستاها در ادبیات شما تبدیل به شعار نشده است؟" گفت: کار فرهنگی در روستاها شعار ما نیست بلکه نگرانی ماست.

علوی با تاکید بر اینکه ما در زمینه بی توجهی به برنامه های فرهنگی در روستاها نگران هستیم، ادامه داد: اما متاسفانه یک برنامه مدون در سطح کشور برای این کار وجود ندارد.

وی با یادآوری اینکه بیش از ۴۰ درصد جمعیت استان لرستان روستایی است، خاطرنشان کرد: ما در سطح استان یکسری برنامه ها در این زمینه تدوین و همه مدیران شهرستانی را موظف کرده ایم که هر هفته باید بازدید از روستاها و بخشها را در دستور کار قرار دهند.

مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان با یادآوری اینکه ما در قالب اردوهای جهادی سال گذشته محصولات فرهنگی در روستا توزیع کردیم، گفت: البته به اعتقاد من باید اینگونه برنامه ها در همه ایام سال ادامه داشته باشد.

علوی یادآور شد: همچنین ما آمادگی چاپ نشریه فرهنگی و هنری "روستا" را نیز داریم که این کار را می توان در تیراژ وسیع انجام داد.

وی با تاکید بر اینکه برای کار فرهنگی در روستاها باید یک برنامه ملی تدوین شود، عنوان کرد: در حال حاضر یک بودجه خاص برای این کار وجود ندارد.

به هر حال آنچه به عنوان ضرورتی انکار ناپذیر باید مورد توجه متولیان حوزه فرهنگ و هنر کشور قرار گیرد تدوین یک برنامه مدون برای فعالیت فرهنگی و اجرای برنامه های هنری در روستاها به عنوان بخش گسترده ای از جامعه ایرانی است.

……………………………………….