در پی تعیین زمان دوباره و تمدید زمان آخرین مهلت دریافت عکس توسط دبیرخانه نخستین جشنواره سراسری عکس ایران شناسی، نشستی با " کاووس صادقلو" دبیر این مسابقه در محل دفتر " پایگاه عکس چیلیک " داشته ایم که در این گفت و گو، به طرح پرسش هایی از سوی مخاطبین داشته ایم که از تاریخ انتشار تا امروز شاهد آن بوده ایم.
شرکت کنندگان می توانند جهت هرچه آگاه تر شدن نسبت به موضوع، پیش از ارسال عکس به دبیرخانه از آنچه در این گفت و گو گذشته است استفاده نمایند.
* آقای صادقلو! از تعریف بنیاد ایران شناسی شروع کنیم تا به مسابقه و موضوع عکس ها بپردازیم.
بر اساس عنوان برآمده، این سازمان در حیطه کشف، معرفی و نمود فرهنگ و آداب و موقعیت هایی فعالیت می کند که بار شناسنامه ای کشور را به دوش داشته باشد. البته در شاخه های مختلف اقلیمی، اجتماعی و سنن و …
اما اینکه مسابقه عکس چطور به ذهن برگزارکننده رسید بر اساس نیاز تصویری این سازمان بود و با توجه به آنچه در متن فراخوان اشاره شده نیاز به برقراری ارتباط با عکاسانی که در این حوزه مشغول به فعالیت هستند. به این شکل بود که ایده اولیه از طرف سازمان مطرح شد و همانطوری که شما به عنوان یک رسانه عکاسی با فرهنگ برگزاری مسابقه از سوی سازمان ها و نهادهای دولتی مواجهیم با اشکالاتی برخورد کردیم که نیاز به دخالت گروه کارشناسان داشت. این سیر با نگاه مطلوبی هم که سازمان ایران شناسی داشت و در پی مشاوره ها و بعضا تذکراتی که از سوی شورای سیاست گذاری به ویژه آقای فرهاد سلیمانی با هدف حمایت از حقوق شرکت کننده و عکاسان صورت گرفت با فراخوانی روبرو شدیم که امروز در آخرین روزهای جمع آوری عکس های آن به سر می بریم.
* با توجه به نگاه برگزارکننده، در مورد شکل ارسال عکس به صورت پیش نمایش هم توضیحی بفرمایید؟
با توجه به قدرت رسانه ایی که عکس از آن برخوردار است باعث شده تا جامعه عکاسان کشور با رشد فراخوانهای عکاسی و برگزاری مسابقه ها مواجه باشد و عدم دخالت نیروهای کارشناس و یا تاثیرپذیری نیروهای کارشناس و انحراف از خط مشی حرفه ای برگزاری مسابقه، بعضا مشکلاتی را در این حیطه پدید آورده است.
بنیاد ایران شناسی هم از این شکل اجرا مستثنی نیست ولی با این تفاوت که نکات لازم در حین اجرای حرفه ای تر را با آغوش باز می پذیرفت. بنیاد حق و حقوق عکاس را پذیرفته است که در مرحله جمع آوری عکس به نسخه ای از فایل به عنوان پیش نمایش اکتفا کرده است تا در صورت تایید شورای انتخاب، فایل اصلی دریافت و حقوق عکاس، مراعات شود.
ما با توجه به اینکه در کشورمان، عکس را به عنوان یک رسانه نمی پذیریم و یا بهتر بگویم نمی پذیرند و در همین کشور سازمانی مثل بنیاد ایران شناسی که کار پژوهشی مداوم و مستمر بر روی موضوع ایران دارد بایستی زودتر از این به یاد این جشنواره می افتاد ولی امروز هم دیر نیست! چرا که انجام این کار امروز هم برای عکاسی کشور خیلی مبارک و میمون است و می توان با احترام متقابل میان عکاس و بنیاد، پل ارتباطی خوبی را میان دیروز کشور و فردا برقرار کرد.
امیدوارم شکل برخورد و رفتار در این جشنواره به گونه ای باشد که به الگویی برای سایر دبیرخانه جشنواره ها و فراخوان ها مبدل شود.
* به عنوان دبیر این جشنواره، تا چه حد از زیرساخت های بنیاد در مورد برخورد با عکس و عکاسی باخبرید؟
همین قدر بسنده کنم که در بنیاد ایران شناسی بسیار کارهای بنیادی صورت گرفته و به همت و پشتیبانی دکتر حسن حبیبی، ریاست این سازمان یکی از ایده آل ترین تشکیلات بایگانی عکس را در این سازمان شاهد بودم. این می تونه نقطه امیدبخشی برای شرکت کنندگان و عکاسان مرتبط با این سازمان باشه.
* اگرچه ربطی به بخش مسابقه نداره ولی دوست دارم با تاکید بیشتری بدونم با توجه به معضل شیوه نگهداری و نبود جایگاه تخصصی برای نگهداری عکس، شما به عنوان یک عکاس، شیوه بایگانی بنیاد ایران شناسی رو تایید می کنید؟
البته. اعتقاد دارم روند مناسبی رو آغاز کردند و بدون تردید موفقیت بنیاد در گرو استمرار در ادامه ی این روند هست.
ما باید ایران را در ایران بشناسیم و نه در دانشگاه های آلمان و انگلستان و کجا و کجا! بنیاد کار فوق العاده ای را شروع کرده و گام بعدی را در این امر باید عکاسان ما بردارند تا ادامه این روند منجر به خیر، برای عکاسی ایران بشود.
*در متن فراخوان مخاطب با بندی به عنوان اهداف مواجه می شود که ایجاد زمینه مشارکت عامه مردم در ثبت تصویری ایران است. دبیرخانه تا این لحظه برای جلب نظر مخاطب عام چه کاری انجام داده؟
اطلاع رسانی این مسابقه از جمله اطلاع رسانی های خیلی ویژه بوده است.
برای اینکه در سرتاسر ایران جایی را پیدا نمی کنید که اطلاع رسانی نشده باشد و یا گروه و انجمنی از دبیرخانه تقاضای فراخوان به شکل گروهی کرده باشند ظرف ۴۸ ساعت فراخوان ها به ایشان نرسیده باشند. تمامی دفاتر میراث فرهنگی، دانشگاه های دولتی و خصوصی وبه عنوان دبیر کار اطلاع رسانی همکاران رو قبول دارم و به نوبه خودم تشکر هم می کنم.
* فراخوان با بخش ویژه ای با عنوان عکس هایی که دارای هویت تاریخی اند در کنار سه بخش دیگر معرفی می شود. دلیل تفکیک این بخش از سایر بخش ها چه نکاتی بوده؟
این بخش کاملا بخش مستقلی محسوب می شود و دلیل اهمیت برگزار کننده به این بخش از عکس ها حفظ صورت دیروز کشور به صورت سند است به گونه ای که حداقل زمان را از گذر از ثبت عکس مدت پنجاه سال تعیین کردیم. به طور مثال در گوشه ای از شهری خانواده ای در کنار میدانی عکسی به یادگار گرفته اند که این میدان روزی، تاریخی از معماری و هویت آن شهر به شمار می آمده است. بخش ویژه پذیرای عکس هایی با مضامین تاریخی حداقل نیم قرن است که صورت تاریخی به خود گرفته باشند.
* بخش های مختلف فراخوان دربرگیرنده موقعیت های مختلفی از موضوع هایی است که ایران را به عنوان یک کشور فرهنگی و با سابقه معرفی می کند. مسئولیت تنظیم این فراخوان با چه کسی و یا کسانی بوده؟
شورای سیاست گذاری متشکل از کارشناسان عکاسی و اساتید دانشگاه و همچنین کارشناسان بنیاد ایران شناسی شرایطی را فراهم کرد تا کاملترین نگاه به متن فراخوان طرح شود.
* از جمله نکات جالب این فراخوان، حضور گروهی با عنوان شورای علمی است. با توجه به بدعت حضور این گروه در جشنواره، کارکرد این شورا در این فراخوان چه مواردی است؟
شورای علمی همان شورای سیاست گذاری است با این تفاوت که امکان دخل و تصرف در تعیین موضوع ها و عینیت گرایی قابل تبدیل به عکس با گروه کارشناسان عکاسی بود و طرح آنچه موردنظر است از سوی بنیاد با کارشناسان بنیاد ایران شناسی که در نهایت چندین شاخه از نیازهای تصویری بنیاد به این چند بخش محدود اما جامع تقیلی پیدا کرد.
* گفته های شما از یک روند علمی و منطقی و در نهایت حرفه ای در این فراخوان حکایت می کند ولی در متن فراخوان بایت عکس هایی که توسط شورای انتخاب و داوری پذیرفته می شود حق التالیفی در نظر گرفته نشده است و این مایع تعجب است که شورایی با این دقت از نکته ای که جامع حقوق عکاسان را دربردارد غفلت کرده باشد؟
نه! غفلتی صورت نگرفته و این بخش هم به شکل کاملا منطقی تعریف شده است.
سعی برگزارکننده در حضور مطلوب عکاسان است و فارغ از دیدگاه های مادی، حقوق مادی در این جشنواره به خوبی تعریف شده است. منتهای مراتب بگذارید عکس ها برسند تا به بهترین شکل ممکن دبیرخانه پاسخگوی عکس های راه یافته باشد. به این گفته مختصر بسنده کنید و اطمینان خاطر داشته باشید محلی که اسامی شناخته شده ای را از جامعه عکاسان در خود جای داده امکان ندارد نسبت به این نکات ریز و حیاتی غفلت کرده باشند. کارشناسان بنیاد به رعایت حقوق جامعه هنری خود را بسیار مقید می دانند.
* یعنی ریاست انجمن صنفی عکاسان مطبوعات ایران این نکته را به عنوان مولفه ای برای تشویق عکاسان حامی این بنیاد نگه داشته است؟
شاید بشود اینگونه هم تعریف کرد.
* به عنوان دبیر مسابقه، دلیل اینکه انتخاب اول در نظر نگرفتید و تنها به اهدای مدال طلای نخستین جشنواره عکس ایران شناسی به ده نفر منتخب اکتفا کردید چه بود؟
به اعتقاد من نفر اول نسبی است، چرا که هر داوری دارای دو وجه است، نظر علمی و سلیقه ای که همین امر در بعضی موارد منجر به تاثیرگذاری سلیقه ای شده و در نتیجه یک نفر به دیگری ترجیح داده می شود و این نکته صرفا نه تنها در کشور ما که در تمام دنیا رایج است. به فرض یک مثال ساده، داوری به عکاسی با لنز واید علاقمند بوده و دیگری به عکاسی با لنز تله را می پسندد. به همین دلیل، عنوان برگزیده معنای شایسته تری برای این جشنواره است.
اعلام عکس های برتر در این بخش از این نظر نشات می گیرد و احساس می کنم نمونه ای از قدرشناسی گروهی از هنرمندان است.
* و در نهایت علت تمدید مهلت ارسال عکس به جشنواره؟
برنامه ریزی ها به گونه ای بود که نیازی به تمدید نمی دیدیم ولی از ابتدا نگران تعطیلی نوروزی بودیم و تماس هایی که بعد از تعطیلات نوروزی گرفته شد نگرانی ما را رنگ داد و جدی کرد. البته تعداد عکس های رسیده به دبیرخانه راضی کننده است ولی به پاس احترام به مخاطبین و علاقمندان به شرکت در این جشنواره و جبران مدت زمان تعطیلی و برنامه های شخصی عکاسان با تایید دبیرخانه قرار شد که بیست روز به مهلت اعلام شده اضافه کنیم و تمدید این زمان را تا دهم اردی بهشت ماه به مراکز و رسانه های معتبر خبری اعلام کنیم.
امیدوارم تمامی زحمات گروه برگزار کننده و مجری و همچنین شما منجر به جلب رضایت عکاسان عزیز و شرکت کنندگان این فراخوان باشد.
جهت مشاهده " فراخوان نخستین جشنواره سراسری عکس ایران شناسی " و دریافت فرم شرکت در این فراخوان " اینجا " کلیک کنید.
