دبیرخانه نخستین جشنواره کار، تعاون، اشتغال پس از انجام اطلاع رسانی در عرصه کشوری شرایطی را مهیا کرده است تا شرکت کنندگان در آخرین روزهای مهلت ارسال عکس به این جشنواره با دیدگاه های اعضای گروه داوری بیشتر آشنا شوند.
این آشنایی از این حیث ارزشمند است که در نگاه انتخابگر عکاس نسبت به رویکرد مستند جشنواره چنانچه دبیر برگزاری آن نیز طی روزهای گذشته اشاره کرده، موثر و مفید می باشد.
در اولین گفت و گو حسن غفاری مخاطب دبیرخانه این جشنواره بوده است.
متن مصاحبه ارسالی از دبیرخانه نخستین جشنواره کار، تعاون، اشتغال به دفتر " پایگاه عکس چیلیک " به این شرح است:
حسن غفاری، عکاس نام آشنای مستنداجتماعی ایران است، سالهاست که عکاسی می کند و دراین گذر حرفهای او راجع به برگزاری جشنواره ها شنیدنی است. غفاری داور نخستین جشنواره ملی عکس کار،تعاون،اشتغال است که اینک در حال برگزاری ست. غفاری ملاک داوری جشنوراه های عکاسی را، رعایت و وفاداری به آیین نامه و مقررات ٬ زیبایی شناسی وچینش عناصربصری٬ رعایت اصول مسایل فنی عکاسی و خلاقیت ونگاه نو در بیان محتوا و… معرفی می کند.
* جناب آقای غفاری برگزاری جشنواره ها توسط سازمانها و ارگانهای دولتی چه نقشی در پویایی فعالیت های عکاسی دارد؟
هرچند که غالب بودجه واعتبار فرهنگی کشور دراختیار متولیان فرهنگی کشور همانند؛ وزارت خانه ارشاد قرار دارد٬ اما همه ی وزارتخانه ها ودستگاه های دولتی حتی در پایین ترین سطوح دارای اعتبار و ردیف فرهنگی می باشند ولی متاسفانه نگاه وعلاقه مندی شخصی وتعریف متفاوت از فعالیت های فرهنگی، رفتار فرهنگی متفاوتی را در مسئولان سبب می شود.
فعالیت فرهنگی زیربنای هم نشینی زندگی جمعی انسان ها است و هر جشنواره یک تظاهر فرهنگی است وعکاسی به واسطه راحت ترین ٬سریع ترین و صادق ترین رسانه درعلوم اجتماعی ٬انتخابی مفید واثر گذاررا در جماعت های انسانی دارد واین به واسطه ی توان٬ نگاه کاربردی و مفهومی این هنر و صنعت می باشد. برگزاری هر جشنواره تصویری به خصوص عکاسی می تواند همزمان با رشد اجتماعی افراد هر جامعه، موجب رشد سواد و شعور بصری شود٬ در طول تاریخ٬ تصویر زبان مشترک همه انسان ها بوده است.
* سطح کیفی عموم عکس هایی که به جشنوراه ها می رسد قابل قبول نیست! موافق هستید؟ البته حضور عکاسان حرفه ای در میان سایر شرکت کنندگان سطح کیفی برگزاری نمایشگاه را قابل قبول می کند!!
بله٬ هدف وجود جمعی به عنوان هیئت انتخاب یا داوری در هر جشنواره یا مسابقه عکاسی ٬ کنار گذاشتن همین عکس ها است که معمولا هم کم نیستند. عوامل متعددی همچون عنوان جشنواره٬ نگاه خطی وسیاسی٬ نگاه کاربردی وموضوعی٬ سطح جایزه، ترکیب داوران برگزارکننده٬اطلاع رسانی صحیح ودعوت از عکاسان فعال و… می تواند سطح کیفی وکمی هر جشنواره عکس را تغییر دهد.
* حالا شما کیفیت برگزاری جشنوراه های عکاسی در ایران را چگون ارزیابی می کنید؟
ایران سرزمین برگزاری جشنوارهای کاربردی وموضوعی است و عکاسی هم سهم بالایی را به خود اختصاص داده است. انگار با روز افزون شدن تکنولو‍‍ژ‍‍‍ی عکاسی همه گیر شده وبه مقبولیت عامه مردم رسیده است. دیدن و خوانش تصویر، مخاطب بیشتری نسبت به خواندن متن دارد.
در مهندسی برگزاری برنامه های عکاسی موضوعی٬ مقطعی٬ کاربردی و مدیریت آن سابقه وتجربه خوبی را در سطح ملی وبین المللی داریم ولی متاسفانه هنوز به یک تعریف عکاسانه به مفهوم مطلق در عکاسی نرسیده ایم. شکل گرفتن چنین رویدادی متولی شدن خود جامعه عکاسی را می طلبد واز طرف دیگر کمرنگ شدن نظارت دولتی٬ یعنی اینکه سفارش و حمایت مالی با دولت و اجرای به دور از سیاست زدگی توسط جامعه عکاسی باشد٬ عکاسی در کشور ما همیشه آکادمیک بوده وفعال.
غالب جشنواره های عکاسی به منظور فرهنگ سازی و یا بازتابی از یک جریان در جامعه برگزارمی شود واین موجب به وجودآمدن رقابت عکاسانه در نگاه سفارشی وموضوعی برای برخی از عکاسان می شود. متاسفانه در بسیاری ازموارد بودجه ی تهیه ٬ تولید وسفارش عکس که حق عکاسان حرفه ای است با یک ساده انگاری در تولید عکس وهیاهوی تبلیغاتی تبدیل به جشنواره ی عکس می شود.
* چرا عکاسان عموما بدون آگاهی و سطحی نگرانه به سراغ موضوعات عکاسی خود می روند؟
روزگار سخت عکاس بودن وعکس گرفتن جای خود رابه سختی، در عکاس ماندن داده است٬ دیگر هردوربین به دستی عکاس نامیده نمی شود٬ روزانه در دنیا میلیونها عکس تولید می شود و الزاما همه ی آنها در نگاه عکا سانه نمی توانند برای ما جایی داشته باشند. سادگی روند تولید عکس وبه کارگیری دوربین عکاسی موجب ساده نگری غالب کاربران، ابزار تولید عکس شده است .ما می توانیم مسیر زندگی را ساده وراحت به پیش ببریم اما نمی توانیم محتوا وهدف زندگی را به سادگی وکم توجهی پشت سربگذاریم٬ عکاس به معنای واقعی در اینجا به وابستگی اش به دوربین عکاسی و پیوستگی اش درموضوع عکاسی دیده می شود از همین رو است که می گوییم عکاس شدن آسان است وعکاس ماندن کاری است سخت.
* در داوری جشنوراه ها چه معیارهایی ملاک انتخاب یک عکس توسط هیات داوری است؟
داوری وقضاوت برای انتخاب و جداکردن عکس های برتراز میان عکسهای ارسالی در هر جشنواره یا مسابقه عکاسی با رعایت ووفاداری به آیین نامه ومقررات٬ زیبایی شناسی وچینش عناصربصری٬ رعایت اصول مسایل فنی عکاسی و خلاقیت ونگاه نو در بیان محتوا و….. صورت می پذیرد
* نفرات اول تا سوم و البته چهارم تا هفتم این جشنوراه بدون ترتیب اولویت معرفی خواهند شد، به نظر شما این کار درست است؟
با این شیوه موافقم واز آن دفاع می کنم٬در جشنواره های موضوعی بهتر است عکسهای برگزیده داشته باشیم تا عکس برگزیده ٬ چون یکی از اهداف چنین جشنواره های کاربردی اثر گذاری اجتماعی آن است٬ دادن امتیاز غالب به عکسی در این خصوص یک نقطه ضعف محسوب می شود. از جهت دیگرموضوع برخی ازجشنواره های عکاسی بسیار گسترده است٬ مثلا همین جشنواره بیست محور پیشنهادی در سه نگاه؛ کار٬ تعاون واشتغال در سه حوزه صنعت٬ خدمات وکشاورزی دارای عنوانهای بسیارگسترده٬ دم دستی و سرشار ازتوان بصری برای عکاسی است. در هر زمان ودر هرمکان می توان با عنوانهای پیشنهادی این جشنواره عکس تولید کرد٬ یافتن یک عکس خاص در این گستردگی موضوعی بعضی وقتها غیر ممکن می شود واین طبیعی است چون قضاوت در میان عکسهای رسیده به دبیر خانه صورت می پذیرد در این صورت گاهی می شود که با این جمله روبه رو شویم٬ هیئت داوران هیچ عکسی را شایسته ی مقام اول ٬ ویا مثلا ٬ سوم ندانستند
* و در سوال آخر میخواهم بپرسم چه انتظاری از عکاسان شرکت کننده در این جشنوراه دارید؟
گاهی جشنواره ها بهانه ای می شوند که آرشیو خود رامرور کنیم ویک بازنگری به عکسهایمان داشته باشیم ویا انگیزه ای می شود برای تولید عکس٬ فراوانی و تنوع موضوع این جشنواره هدف بسیار خوبی است برای عکاسان مستند اجتماعی ٬برای آنها که در عکاسی دوست دارند با موضوع انسان رودررو شوند. کار٬ جوهره ی آدمی است ورمز بقای انسان. اغلب انسانها دوست دارند کارشان دیده شود وخودشان در کنار کارشان واین پاسخی است به میل جاودانگی بشر. از همین رو٬ درزمان هایی که کار وتلاش ودیده شدن وموفقیت به وجود می آید مردم ازدوربین عکاسی استقبال می کنند٬این یک رفتار روان شناختی است که غالب عکاسان مردم نگار از آن استفاده ی آگاهانه می کنند٬ برای نزدیک تر شدن به انسانها.
باز خوانی فراخوان ودقت در انتخاب محورهای پیشنهادی این جشنواره برای تولید عکس می تواندعامل موفقیت برای هر شرکت کننده باشد. وقتی در جشنواره ای شرکت می کنیم یعنی ؛ سفارشی را پذیرفته ایم ودر اجرای آن سفارش همه ی مقرراتش را قبول داریم.
مطالعه دقیق فراخوان٬ یافتن مفاهیم ومعانی لغوی موضوعات پیشنهادی٬ مطالعه ی نشانه شناسی موضوع ٬دانستن باور٬ فرهنگ مردم٬ افسانه واسطوره ی متناسب با موضوع هر جشنواره می تواند منجربه پیدایش عکسی اثرگذار وماندگارشود.
