چندی پیش فراخوان چهارمین مسابقه عکس حوادث و سوانح در سطح کشوری اطلاع رسانی شد و با همکاری متقابل اتاق خبر دفتر رسانه پایگاه عکس چیلیک و دبیرخانه این مسابقه گفت‌وگوهایی با عوامل تعیین کننده و تاثیرگذار دبیرخانه انجام گرفت تا اندیشه عکاسان متقاضی شرکت و علاقمندان مایل به حضور با دیدگاه‌های عمومی و تخصصی برگزارکننده هرچه آشناتر، نزدیک‌تر و همراه‌تر شوند.
گفت وگوی نخست با «دکتر سیدامیرحسین گرکانی» ریاست پژوهشکده سوانح طبیعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و عضو شورای داوری این فراخوان انجام گرفت که با عنوان «با عکاسی پیام‌های قدرتمندی به جامعه منتقل می‌شود» منتشر شد.
گفت وگوی بعدی با «مهناز شفیعی» دبیر فراخوان انجام گرفت که با عنوان «تمرکز فراخوان به محیط زیست با اولویت خشکسالی است» منتشر شد تا لایه های عیان و نهان منظور برگزارکننده برای جامعه عکاسی کشور هر چه شفاف‌تر بیان شود.
گفت‌وگوی سوم این سلسله مصاحبه ها با «فرهاد فخریان» انجام شده است که عضو شورای داوری چهارمین مسابقه عکس سوانح و حوادث است.
امید که انتشار این دیدگاه ها از سوی کارشناسان امر، اسباب تامین رضایت خاطر هر چه بیشتر برگزارکننده و کارشناسان، داوران و همچنین شرکت کنندگان، عکاسان راه یافته و برگزیده باشد و مفید فایده قرار گیرد.
——————————————————————————————————————
۱- عکاسی از سوانح و حوادث در واقع عکاسی بحران است. به عنوان داور چهارمین مسابقه عکس حوادث و سوانح چه تعریفی از «عکاسی بحران» دارید؟
عکاسی بحران شکلی از عکاسی مستند اجتماعی است که به ثبت حوادث و سوانح طبیعی و وقایع فاجعه بار اجتماعی می پردازد.
۲- در عالم واقع، فاصله‌ای میان عکاسی از بحران و عکاسی در بحران دیده می شود. شما در این فاصله به کدام سو گرایش و تمایل دارید(کدامیک را به هدف فراخوان مطابق‌تر و پسند نگاه تان را نزدیک‌تر می بینید؟)
به نظر من عکاسی بحران شامل هر دو وجه مذکور می گردد و بر حسب نوع بحران پدید آمده، یک وجه پر رنگتر خود را نشان می دهد.
۳- برگزارکننده با رویکرد مستند به این مسابقه نگاه کرده است و _برخی معتقدند_ سوانح و حوادث بیشتر رویکر خبری_گزارشی دارند. شما در بررسی فایل عکس های دریافتی بیشتر با معیارهای کدام یک به آثار می پردازید؟
با توجه به ذات گوناگون و متفاوت حوادث و سوانح به نظر می رسد که حتی می توان برخی آثار را از جنبه عکاسی منظره نیز ارزیابی نمود. بنا بر این برای پاسخ به این پرسش باید گفت که بستگی به رویکرد عکاس و عکس‌های ارسالی دارد.
۴- آیا عکاسی سوانح و حوادث را می توان به عنوان یک ژانر مستقل عکاسی معرفی کرد؟
به نظر من به عنوان یک ژانر مستقل نه، ولی به عنوان زیرمجموعه ای از عکاسی منظره می‌شود آن را عنوان کرد.
۵- اهمیت عکس مقایسه ای که در فراخوان چهارمین مسابقه عکاسی سوانح و حوادث به عنوان یک محور آمده است چیست؟ و چگونه می شود عکاسان را تشویق کرد که یک موضوع را پیگیری کنند؟
هر موضوعی در قیاس عمق مساله را بیشتر نمایان می کند و بهتر می توان دست اندرکاران حفاظت از محیط زیست را برای اقدام های لازم مجاب کرد و بنظرم با تقدیر و قدردانی از عکاسانی که دغدغه محیط زیست را دارند و پرداخت دستمزد مناسب بشود اتفاقات بهتری را رقم زد.
۶- چرا عکاسی سوانح و حوادث را بیشتر عکاسان خبری آنهم به عنوان شغل انجام می دهند؟ آیا اهمیت زیست بوم آنقدر نیست که دغدغه سایر عکاسان نیز باشد؟
من در مورد این پیش فرض چیزی نمی دونم آیا آمار دقیقی وجود دارده ؟ ولی به نظرم هر کسی کمی کنجکاو یا علاقمند باشه این موضوع رو عکاسی می کنه … قاعدتا اون بخشی از عکاسان حرفه ای و آماتور که دغدغه محیط زیست داشته باشن کار خودشون رو انجام میدن.
۷- راهکار مناسب از نظر شما برای جذب عکاسان حرفه ای در زمینه عکاسی سوانح و حوادث چیست؟
همکاری مستقیم با سازمان ها و ارگان های مربوط به محیط زیست و سازمان های مرتبط، واگذاری تسهیلات، امکانات و دستمزد مناسب به عکاس برای حضور در محل سانحه یا حادثه.
۸- برای داوری چهارمین مسابقه عکس حوادث و سوانح به مرور و بررسی آثار ارسالی و راه یافته و برگزیده ادوار قبلی نیاز دارید یا خیر؟ چرا؟
با توجه به سابقه برگزاری سه دوره این مسابقه و ندیدن عکس های ارسالی ، راه یافتگان و برگزیده گان دوره های قبلی توسط اینجانب، به نظرم مرور این آثار دستکم توسط من، می تواند کمک به سزایی برای آشنایی با کم و کیف و دقت در داوری آثار چهارمین دوره نماید.
۹- در ایران تعدادی از عکاسان برای شرکت در مسابقات برای خود درجه بندی قائل هستند و اینگونه به نظر می رسد که مسابقه عکاسی، متعلق به عکاسان آماتور است و کسانی که سنی از آنها گذشته و تجربه ای دارند فقط باید داور باشند و دور از سشان خود حضور در مسابقات را می بینند. آیا از نظر شما مسابقاتی اینچنین که باید گره ای از مشکلات باز کند فقط برای آماتورهاست؟
نه در مورد این جشنواره و مسابقه عکس، بلکه در همه جشنواره ها حضور عکاسان حرفه ای و آماتور بلامانع است. اگر تفکیکی اتفاق افتاده ربطی به جشنواره نداره و بنظرم این خود عکاسان هستند که تمایلی به شرکت در مسابقه دارند یا ندارند… به نظرم تفاوتی بین عکاسان حرفه ای و آماتور دستکم در این موضوع ویژه وجود نداره و حضور اهمیت و تاثیرگذاری بیشتری داره تا اینکه عکاس آماتوره یا حرفه ای.
۱۰- نگاه شما به عنوان داور چهارمین مسابقه عکس سوانح و حوادث به اهمیت محورهای اعلامی در مسابقه مانند خشکسالی، بیابان زایی، جنگل زدایی و آلودگی هوا و چگونگی به تصویر کشیدن این موضوعات چیست؟
به اعتقاد من محیط زیست به عنوان تنها پناه و حامی زندگی بشر در ایران به فراموشی سپرده شده و این مهم پیامدهای وخیمی رو در برداره که تا همین امروز هم دچار عواقب آن شدیم.
۱۱- در مجموع برای برگزاری «پنجمین مسابقه عکس سوانح و حوادث» چه توصیه ها، توجه ها، پیشنهادها، تذکرها و نکاتی را لازم می دانید که گروه سیاست گذاری و عوامل اجرایی (در هدف گذاری، تنظیم فراخوان، اطلاع رسانی، توجیه نگاه عکاسان، نشست های نظری و نقد عکس ها و نمایش آثار و…) نیاز به بررسی و تمرکز بیشتر دارند؟
در پاسخ به این پرسش، باید بگویم که چون این نخستین بار است که اینجانب به عنوان داور برگزیده شده ام و در جریان دوره های گذشته نبودم، بهتر است که پس از پایان دوره چهارم در این باره نظر دهم چرا که در جریان مسابقه کاستی های آن هویدا می شود.
