#در_چنین_روزی برابر با سوم خرداد ماه سال ۱۳۶۱ عکاس ایرانی سعید صادقی که در جریان عملیات بیت المقدس و آزادسازی خرمشهر خود را به این شهر رسانده بود، عکسی نمادین از لحظه آزادسازی خرمشهر به ثبت رساند و منتشر کرد.
این لحظه در دوربین بسیاری از عکاسان به ثبت رسید ولی شادی ناشی از این آزادسازی در فرم و شکل و حضور رزمندگان در محل مسجد جامع خرمشهر به هنگام آزادی از نگاه سعید صادقی یکی از موفق ترین عکس های این رویداد و سندی تصویری بر روایت تاریخ آزادسازی خرمشهر در جنگ هشت ساله عراق و ایران به شمار می رود.
بعد ازظهر ۳۱ شهریور ۱۳۵۹، آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، خرمشهر زیر آتش سنگین ارتش عراق قرار گرفت، و این شهر شاهد درگیری بین نیروی های عراقی و رزمندگان ایرانی بود، اما سرانجام در روز ۴ آبان ۱۳۵۹ بعد از ۳۴ روز مقاومت، این شهر به اشغال کامل ارتش بعثی عراق درآمد. خرمشهر تا ۳ خرداد ۱۳۶۱ در اشغال نیروهای عراق باقی ماند و با عملیات بیت المقدس توسط نیروهای ایران بازپس گرفته شد. آزادسازی خرمشهر از اهداف مرحله چهارم عملیات بیت‌المقدس بود. در ساعت ۲۲:۳۰ شامگاه شنبه یکم خردادماه ۱۳۶۱ مرحله چهارم این عملیات با هدف آزادسازی خرمشهر آغاز شد و شهر خرمشهر پس از ۵۷۶ روز اشغال توسط نیروهای ارتش بعث عراق، در روز سوم خرداد سال ۱۳۶۱ بوسیله نیروهای رزمنده و ارتش مسلح ایران بازپس گرفته شد.
سعید صادقی، عکاس روزنامه جمهوری اسلامی، که شروع دوران عکاسی اش با وقایع انقلاب و جنگ ایران و عراق گره خورده است، از جمله عکاسانی است که از همان روزهای نخستین جنگ عازم مناطق جنگی شد و به ثبت و مستند کردن صحنه های جنگ هشت ساله پرداخت.
صادقی در گفتگویی با روزنامه همشهری درباره حضورش در جبهه های جنگ ایران و عراق اظهار داشت:
” من تازه یک هفته بود که ازدواج کرده بودم و جنگ شروع شد. همان روزهای اول مهر همراه دو_سه نفر از دوستانم بلند شدیم، یک ماشین برداشتیم و به سمت جنوب حرکت کردیم. تنها ماشینی که در جاده به سمت جنوب می‌رفت ما بودیم! برعکس مسیر روبه‌رو ترافیک قفل بود. ۱۶ساعت در راه بودیم تا به مناطق جنگی رسیدیم. هر کدام‌مان یک طرف رفتیم. من به سمت خرمشهر رفتم و شب همان جا ماندم. صبح که بیدار شدم، دیدم با اینکه ساعت هفت و هشت صبح است، اما هوا تاریک است! نگاه کردم دیدم پالایشگاه را زده‌اند و دود آن، همه جا را گرفته. دوربینم را برداشتم و نخستین عکسم از جنگ را همان موقع گرفتم؛ عکسی از دود خرمشهر، درحالی‌که اسلحه ژ۳ ام را هم داخل کادر آورده بودم. بعد هم که راهی سوسنگرد و اندیمشک شدم و خلاصه وقتی به خانه برگشتم که نزدیک عید نوروز بود! بعد از عید هم دوباره برای عکاسی به بازی‌دراز و سر پل ذهاب و… رفتم و درمجموع ۷۴ماه در جبهه حضور داشتم و عکاسی کردم.”
در بخشی دیگر از این گفتگو درباره تاثیر جنگ در عکاسی خود می گوید:
” در جنگ هم جهان‌بینی پیدا کردم. اگر چه در ابتدا فقط هدفم عکاسی بود و به چیز دیگری فکر نمی‌کردم اما اشک‌ها، زخم‌ها، ایثارها و شجاعتی که می‌دیدم، رفته‌رفته نگاهم را تغییر داد و شکل عکاسی‌ام را به کلی عوض کرد. واقعیت این است که رزمنده‌ها خیلی در رشد عکاسی من نقش داشتند. شجاعت آنها را که می‌دیدم، من هم برای عکس‌گرفتن از این وقایع تاریخی و مستندکردن جنگ، شجاع‌تر می‌شدم.
عکس، قدرتی دارد که هیچ اثر دیگری نمی‌تواند با آن رقابت کند. عکس، کاملا مستند است و به راحتی با مخاطبش ارتباط برقرار می‌کند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که قدرت همین عکس‌ها، روءسای سازمان ملل متحد را مجبور کرد که «صدام حسین» را به‌عنوان یک جنایتکار جنگی معرفی کنند. ما در عکاسی جنگ، هیچ‌وقت در هیچ‌کدام از تصاویرمان دست نبرده‌ایم. هر چه می‌بینید، عین واقعیت جنگ و جبهه‌هاست. برای همین برای نسل امروز هم خیلی ملموس و اثرگذار است.”
سعید صادقی در سال ۱۳۳۲ در شهر تبریز بدنیا آمد .او عکاسی را از دوران انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ آغاز و با سمت عکاس و خبرنگار در روزنامه جمهوری اسلامی در سال ۱۳۵۸ همزمان با شروع جنگ تحمیلی ادامه داد. سپس مدتی را در حوزه سینمای کشور با دستیار فیلمبردار و مدیر فیلمبرداری در فیلم‌های سینمایی و مجموعه های تلویزیونی سپری کرد که از جمله فیلم های که در آن مدیر فیلمبرداری بوده می توان به: پایان کودکی ، مرگ سیاوش ، آخرین روز تابستان و … اشاره کرد.
سعید صادقی در طول سالهای گذشته در نزدیک به پنجاه اثر تالیفی عکس و عکاسی صاحب اثر بوده است که از جمله می توان: کودک ایمان رهایی، قتل عام شیمیایی در حلبچه، خرمشهر حماسه مقاومت، دفاع عاشقانه، شکوفه های شکسته، تلاشی در تصویر فرهنگ جبهه، با من سخن بگو دوکوهه، عکاسان جنگ، حلبچه، مجموعه عکس جنگ ، دفاع در برابر تجاوز، و … را نام برد.
تنظیم و گردآوری: اعظم حشمتی
————————————————————————————————————————–
برای مشاهده دیگر عکس های مشهور و جریان ساز در تاریخ عکاسی می توانید هشتگ #در_چنین_روزی را در سایت پایگاه عکس چیلیک و صفحه این رسانه در شبکه اجتماعی تلگرام، اینستاگرام و توئیتر دنبال کنید/.
#سعید_صادقی #عکس_جنگ #عکاسی_جنگ #آزادسازی_خرمشهر #مسجد_جامع_خرمشهر
